Uziemienie typu schuko a uziemienie francuskie – czym się różnią i które wybrać?

Gniazdo z uziemieniem jest w Polsce elementem wymaganym przez obowiązujące przepisy prawa w każdej nowo powstającej instalacji elektrycznej. Regulacje ustawowe nie wskazują jednak zamkniętej listy rozwiązań możliwych do zastosowania w domowych instalacjach elektrycznych, dlatego w tym artykule omawiamy dwa najczęściej używane obecnie typy, czyli gniazdo Schuko oraz gniazdo francuskie, wskazując na kluczowe różnice pomiędzy tymi standardami.

Gniazdo z uziemieniem - dlaczego jest wymagane w instalacjach elektrycznych?

Uziemienie w instalacji elektrycznej niskiego napięcia jest elementem o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa użytkowników, ponieważ ma za zadanie chronić ich przed porażeniem oraz zapewniać poprawną pracę urządzeń pracujących w danej sieci.

Warto podkreślić, że jeszcze do niedawna powszechnie stosowanym w Polsce standardem było gniazdo elektryczne typu E (CEE 7/5), tzw. francuskie gniazdo kołkowe z uziemieniem. Potocznie określane jest on zwykle jako gniazdko z bolcem z uwagi na to, że posiada charakterystyczny styk ochronny w postaci kołka/bolca, do którego doprowadzony jest przewód ochronny (PE).

Od pewnego czasu jednak coraz większą popularność zdobywa w naszym kraju gniazda typu F (CEE 7/3), czyli tzw. standard Schuko, którego najbardziej wyróżniającą cechę stanowi całkowity brak bolca ochronnego. Zastępują go ułożone po przeciwległych stronach otworu wtykowego dwa styki, do których podłączony jest przewód ochronny.

GNIAZGO SCHUKO 16A 3P 230V SZARE (105-0G)

Uziemienie typu Schuko - charakterystyka

System Schuko (od niem. Schutzkontakt, czyli "styk ochronny") jest powszechnie stosowany m.in. w Niemczech, Austrii, Bułgarii, Holandii, Chorwacji i innych krajach europejskich. Gniazdo Schuko charakteryzuje się symetryczną konstrukcją, brakiem "bolca" oraz obecnością na górze i dole gniazda sprężynujących bocznych styków uziemiających, które zapewniają kontakt z wtyczką już podczas jej wprowadzania do gniazda. Taka konstrukcja umożliwia podłączenie wtyczki w dowolnej orientacji, bez zwracania uwagi na polaryzację, co stanowi spore udogodnienie w codziennym użytkowaniu.

Ze względu na swoją konstrukcję, gniazda Schuko są kompatybilne z wtyczkami typu Europlug (CEE7/16) oraz wtyczkami hybrydowymi typu E/F (CEE7/7). Nie da się do nich podłączyć standardowych wtyczek typu E z uwagi na odmienny kształt wtyku.

Uziemienie francuskie - charakterystyka

Gniazdo typu E (gniazdo z uziemieniem kołkowym), znane powszechnie jako gniazdo z uziemieniem francuskim, jest na szeroką skalę używane stosowane we Francji, Belgii, Polsce, Czechach oraz na Słowacji. Gniazdo z uziemieniem tego typu posiada dwa otwory na przewody fazowy i neutralny oraz centralnie umieszczony styk ochronny w formie "bolca", znajdujący się powyżej linii otworów. Wymusza to konkretny sposób wkładania wtyczki do gniazda, czyli zgodnie z polaryzacją.

Gniazda typu E są kompatybilne z wtyczkami typu Europlug (CEE 7/16), wtyczkami CEE7/17 oraz wtyczkami hybrydowymi typu E/F. Nie da się do tych gniazd podłączyć standardowej wtyczki Schuko ani klasycznych wtyków typu C (okrągłe wtyczki popularne w Polsce w okresie PRL).

Gniazdo na szynę TH z uziemieniem Schuko M.06-16A/250V-S PAWBOL

Uziemienie francuskie a uziemienie Schuko - różnice

Uziemienie typu Schuko pod względem funkcjonalnym niczym nie różni się od uziemienia francuskiego - oba standardy zapewniają uziemienie urządzenia podłączonego do gniazda za pomocą kompatybilnej wtyczki. Najważniejsze różnice to:

• sposób realizacji uziemienia - w systemie Schuko uziemienie odbywa się poprzez sprężynujące styki boczne, dzięki czemu możliwe jest obustronne podłączenie wtyczki bez zwracania uwagi na polaryzację. W systemie francuskim uziemienie realizowane jest natomiast przy użyciu centralnego bolca w gnieździe, co wymaga odpowiedniego otworu w wtyczce i determinuje jednokierunkowe podłączenie wtyczki;

• kompatybilność różnych wtyczek i gniazd - oba systemy nie są kompatybilne z okrągłymi wtyczkami typu C (wtyczki starego typu, powszechnie stosowane w Polsce do około połowy lat 90. ubiegłego wieku), które w ogóle nie posiadają uziemienia. Jednak w przypadku urządzeń wymagających uziemienia, kompatybilność zależy od konstrukcji wtyczki. Wtyczki typu francuskiego nie pasują do gniazd Schuko, natomiast wtyczki niemieckie nie mogą być używane z gniazdami typu francuskiego;

• bezpieczeństwo użytkowania - oba systemy zapewniają wysoki poziom bezpieczeństwa pod warunkiem prawidłowej instalacji i użytkowania. Co jednak ważne, w niektórych sytuacjach zastosowanie gniazda typu Schuko może okazać się mniej korzystne, niż zalecanego przez obowiązujące w Polsce normy i przepisy gniazda francuskiego. Dotyczy to przypadków, gdy w obiekcie dojdzie do pożaru spowodowanego przez instalację elektryczną - w takich przypadkach niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe mogą próbować uniknąć wypłaty należnego świadczenia ubezpieczeniowego powołując się na brak standardu Schuko w Polskich Normach i ustawie Prawo budowlane. Podkreślamy jednak, że gniazda Schuko nie są w Polsce w żaden sposób zabronione, a ponadto spełniają wymagane regulacjami UE standardy bezpieczeństwa.

Wtyczka uni-schuko - skuteczne rozwiązanie problemu z kompatybilnością standardów

Wtyczka uni-schuko, pozwalająca w bezpieczny sposób korzystać zarówno z gniazd typu F (Schuko), jak i gniazd typu E (francuskich) została opracowana jako odpowiedź na potrzebę utrzymania możliwości korzystania z urządzeń elektrycznych na terytorium całej Europy. Wtyczki hybrydowe typu E/F są w związku z tym coraz częściej montowane w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych sprzedawanych w UE. Warto w tym kontekście dodać, że wtyczka uni-schuko pasuje również do gniazda typu C (bez uziemienia), ale ze względów bezpieczeństwa najlepiej powstrzymać się przed podłączaniem urządzenia wyposażonego we wtyczkę hybrydową do gniazda bez uziemienia.

Standard Schuko czy uziemienie francuskie - który system uziemienia wybrać?

Odpowiedź na powyższe pytanie każdy właściciel nieruchomości powinien znaleźć samodzielnie, ponieważ nie istnieje jedna, uniwersalna. Powód jest bardzo prosty: gniazda Schuko różnią się od gniazd francuskich głównie estetyką (obecność bolca bądź jego brak), a nie bezpieczeństwem użytkowania czy zgodnością z obowiązującymi standardami branżowymi, ponieważ pod tymi względami oba rozwiązania są w zasadzie identyczne.

Rzecz jasna zawsze warto brać pod uwagę kompatybilność już posiadanych urządzeń ze standardem, który będzie wykorzystywany w gniazdach, ponieważ mało sensownym wydaje się montaż gniazd Schuko w sytuacji, gdy znakomita większość urządzeń elektrycznych w domu posiada wtyczki francuskie, niepasujące do gniazdek Schuko.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu — nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na pytania i wyjaśnią wątpliwości.