Przebudowa i modernizacja rozdzielnicy elektrycznej. Na czym polega i na co musisz zwrócić uwagę?

Rozdzielnica elektryczna to centralny element każdej instalacji elektrycznej, odpowiedzialny za rozprowadzanie energii do wszystkich części danego budynku i zabezpieczanie poszczególnych obwodów przed skutkami przeciążeń, przetężeń czy zwarć. W miarę eksploatacji rozdzielnicy bardzo często okazuje się jednak, że konieczna jest jej przebudowa bądź modernizacja w celu dostosowania do nowych potrzeb i coraz bardziej rygorystycznych norm oraz przepisów. Czym się różni modernizacja rozdzielnicy od jej przebudowy, na co zwrócić szczególną uwagę podczas prac i w jaki sposób je wykonać? Zapraszamy do lektury!

Remont rozdzielnicy a modernizacja/przebudowa rozdzielnicy elektrycznej - na czym polega różnica?

Zacznijmy od wskazania, czym różnią się pojęcia "przebudowa rozdzielnicy elektrycznej" i "remont rozdzielnicy elektrycznej", ponieważ w potocznych rozmowach (a często także i na wielu stronach internetowych) są one używane zamiennie pomimo zasadniczej różnicy pod względem celu, zakresu i charakteru wykonywanych prac.

Remont rozdzielnicy elektrycznej ma na celu przywrócenie skrzynki rozdzielczej do jej pierwotnego stanu funkcjonalnego, czyli mówiąc prościej, zakłada wykonanie wyłącznie doraźnych prac o minimalnym stopniu inwazyjności, jak np. naprawa uszkodzeń czy wymiana zużytych elementów na identyczne bądź o zbliżonych parametrach.

Modernizacja rozdzielnicy elektrycznej natomiast polega na wymianie części lub nawet wszystkich elementów na nowe, o lepszych parametrach, zakłada także rozbudowę rozdzielnicy o nowe funkcjonalności, zwiększenie liczby obwodów czy nawet gruntowną przebudowę instalacji i samej rozdzielnicy w celu dostosowania do najnowszych obowiązujących standardów bezpieczeństwa i wdrożenia pożądanych funkcjonalności.

Ujmując rzecz w pewnym uproszczeniu, remont rozdzielnicy polega zasadniczo na jej naprawie, natomiast modernizacja rozdzielni elektrycznej w domu czy mieszkaniu to wprowadzenie ulepszeń, które wymaga znacznie większego nakładu prac, wiąże się zwykle z większymi kosztami i jest przeprowadzana w bardzo konkretnym celu.

Modernizacja rozdzielni elektrycznej - kiedy jest konieczna?

Jak już wspominaliśmy, modernizacja rozdzielnicy elektrycznej w znakomitej większości przypadków wynika z chęci wprowadzenia konkretnych zmian w obrębie użytkowanej instalacji, np. modyfikacji układu funkcjonalnego budynku, potrzeby doprowadzenia energii elektrycznej do jakiegoś pomieszczenia czy zwiększenia liczby obwodów zasilających.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których modernizacja rozdzielnicy jest nie tylko potrzebna, ale wręcz obowiązkowa - jak np.:

• częste "wybijanie" bezpieczników (wyłączników nadprądowych, tzw. esek lub wyłączników różnicowoprądowych, RCD) - może być spowodowane nadmiernym obciążeniem obwodów lub zastosowaniem przewodów o przekrojach niedostosowanych do wielkości obciążeń prądowych w danym budynku;
• gorące elementy rozdzielnicy bądź zewnętrzne elementy instalacji (gniazda, włączniki) - świadczą o uszkodzeniu przewodów, wadliwych połączeniach albo nadmiernym obciążeniu obwodów. W przypadku aparatów znajdujących się w rozdzielnicy może to być efekt zużycia wewnętrznego komponentów;
• stara instalacja elektryczna - w starszych budynkach w Polsce często można spotkać instalację wykonaną z przewodów aluminiowych bądź poprowadzoną przewodami miedzianymi, ale dwużyłowymi. W każdym z tych przypadków należy wymienić instalację na nowoczesną (trójżyłową) i zmodernizować rozdzielnicę tak, aby spełniała aktualne standardy;
• zmiana przeznaczenia budynku lub jego rozbudowa - adaptacja obiektu np. z mieszkalnego na usługowy wiąże się najczęściej ze zwiększeniem mocy oraz koniecznością dostosowania całej instalacji do nowych potrzeb i obciążeń;
• negatywne wyniki pomiarów okresowych - zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem co 5 lat przeprowadzana jest kontrola instalacji elektrycznej (w tym rozdzielnicy). Wszelkie wykryte nieprawidłowości muszą zostać usunięte w ściśle określonym czasie, co jest bezpośrednim powodem do podjęcia działań modernizacyjnych.

Modernizacja rozdzielnicy elektrycznej - jak przebiega krok po kroku

Generalnie rzecz biorąc prace związane z modernizacją i przebudową rozdzielnicy elektrycznej można podzielić na kilka etapów, z których każdy jest istotny. Co ważne, wszystkie prace należy przeprowadzać przy odłączonym zasilaniu. Są to kolejno:

1. Ocena stanu technicznego istniejącej rozdzielnicy i instalacji

Gruntowna, rzetelna ocena stanu technicznego przeznaczonej do modernizacji rozdzielnicy jest podstawą do wszystkich pozostałych działań. To właśnie na tym etapie prac należy jasno określić elementy instalacji elektrycznej, rozdzielnicy oraz aparatury w niej zamontowanej, które muszą zostać wymienione oraz te, których wymieniać nie trzeba. W tym kroku planuje się nie tylko zakres prac, ale także dobiera się poszczególne rozwiązania zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami inwestora.

2. Projektowanie nowej/zmodernizowanej rozdzielnicy

Projekt nowej rozdzielnicy opracowuje się na podstawie przeprowadzonej analizy, uwzględniając bieżące potrzeby energetyczne, wymogi w zakresie bezpieczeństwa oraz funkcjonalności, a także zapewniając odpowiednią rezerwę miejsca wewnątrz na ewentualną rozbudowę rozdzielnicy w przyszłości (ok. 20%).

3. Demontaż starej rozdzielnicy

Na tym etapie usuwa się wszystkie niesprawne, przestarzałe i przeznaczone do wymiany elementy rozdzielnicy (aparaturę, szyny montażowe, obudowę, okablowanie itd.) zgodnie z projektem.

volta Rozdzielnica podtynkowa 3x12 kl. II IP30 QC VDE VU36AT HAGER

4. Instalacja nowych elementów rozdzielnicy

W oparciu o projekt należy wykonać wszystkie przewidziane prace instalacyjno-montażowe, wykorzystując aparaturę modułową i komponenty renomowanych, cenionych producentów.

Wyłącznik nadprądowy K60 K60N-B16-3 B16A 3P A9K01316 SCHNEIDER

5. Testy i pomiary

Po zakończeniu prac montażowych bezwzględnie należy przeprowadzić wymagane przepisami testy funkcjonalne oraz pomiary w celu potwierdzenia, że wszystkie komponenty działają prawidłowo, zabezpieczenia uruchamiają się zgodnie z parametrami pracy, a cała instalacja wraz z rozdzielnicą spełnia wszystkie wymogi bezpieczeństwa. Dopiero po zakończeniu testów i wykonaniu pomiarów możliwa jest faktyczna eksploatacja zmodernizowanej rozdzielnicy.

Modernizacja rozdzielnicy elektrycznej - najważniejsze korzyści

Inwestycja w modernizację rozdzielnicy elektrycznej przynosi szereg wymiernych korzyści, wśród których najważniejsze są:

• zwiększone bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznej w danym budynku;
• optymalizacja zużycia energii dzięki możliwości integracji z systemami zarządzania energią;
• elastyczność i skalowalność w razie potrzeby dalszej rozbudowy;
• zgodność z najnowszymi standardami i przepisami;
• wzrost wartości rynkowej nieruchomości.

Podsumowanie

Profesjonalnie wykonana modernizacja rozdzielnicy elektrycznej przekłada się na poprawę jej bezpieczeństwa, funkcjonalności oraz efektywności energetycznej, zapewnia także zgodność z obowiązującymi w chwili modernizacji przepisami i normami. Z tego względu najlepiej powierzyć to zadanie wykwalifikowanym specjalistom, którzy nie tylko wykonają wymagane prace zgodnie ze standardami branżowymi, ale również dopilnują, by inwestycja w przebudowę i modernizację rozdzielnicy elektrycznej pozwoliła na łatwe dostosowanie rozdzielnicy i instalacji do potrzeb inwestora, jeśli zmienią się one w przyszłości.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu - nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na pytania i wyjaśnią wątpliwości.